Selamlar,
bu yazımızda NativeScript‘i tanıyor olacağız. Neden tercih etmemiz gerektiği konusunda bilgi edinmiş olacağız.
NativeScript, Telerik adlı yazılım şirketinin mobil uygulama geliştirme framework’u olarak 2014‘te tanıtıldı.
JavaScript‘in son yıllarda ki inanılmaz yükselişi, backend tarafında Node.js, frontend tarafında ise React, Angular, Vue gibi framework’ları yazılım dünyasına kazandırmış oldu.
Bu framework’ler kendi içlerinde de gelişmeye devam ettiler ve yüz binlerce library ortaya çıktı. Open source üretimlerin ne kadar önemli olduğu buradan anlaşılabilir.
Yıllarca open source işlerden kaçınan Microsoft bile, geliştirmiş olduğu editör Visual Studio Code ve backend dünyasına kazandırdığı .NET Core Framework ile open source dünyasına önemli bir adım atmış oldu.
NativeScript‘in üretici Telerik‘in de Microsoft‘un platformu .NET üzerine çeşitli library’ler geliştirdiğini belirtmekte fayda var. Örneğin ( Kendo UI )
JavaScript‘in yükselişi sadece web tarafında geçerli olmadı. Bunda masaüstü ve mobil uygulama geliştirme alanları da etkilendi.
Masaüstü geliştirme de Electron.js kendisini büyük kitlelere tanıtmayı başardı.
Mobil dünyasında Cordova, Html+Css+JavaScript üçlüsüyle mobil uygulama geliştirebileceğini bize göstermiş oldu.
Bununla beraber Angular, React, Vue, Ionic‘de mobil uygulama geliştirmek için uygun hale geldi.
NativeScript ise, bize saf JavaScript ve XML ile mobil uygulama geliştirmemize olanak sağlıyor.
JavaScript’i çoğunlukla TypeScript kullanarak oluşturuyoruz. Ancak TypeScript bilmiyorsanız da JavaScript ile geliştirmeye devam edebilirsiniz.
Official olarak Angular ve Vue’ye destek veriyor. Ancak React’da son zamanlarda community olarak NativeScript’e eklendi. Kısa süre içerisinde de React’e official destek verileceğinavaScripti düşünüyorum. ( Verilmese dahi React’in mobil uygulama geliştirme framework’u React Native ile ilgilenebilirsiniz. )
NativeScript’i Windows, Linux ve Mac’de kullanabilirsiniz.
Terminal’de kısaltması “tns” şeklindedir.
t: Telerik
ns: NativeScript
anlamlarına gelmektedir.
Örnek komut;
tns debug android
NativeScript ile tek kodla, hem Android hem de iOS için uygulamalar yapabilirsiniz.
Dilerseniz Android için farklı iOS için farklı bir kodu da aynı satırlar içerisinde işleyebilirsiniz.
Örnek kod;
<GridLayout android:marginTop=”20″ ios:marginTop=”50″></GridLayout>
Bu XML koduyla, Android cihazlar marginTop değerini 20, iOS cihazlar için 50 olarak belirledik. Gördüğünüz gibi oldukça kolay ve anlaşılır 🙂
Peki neden Android yazarken Java, iOS yazarken Swift ya da Objective C kullanmayayım?
Dilerseniz kullanılabilir tabiki. Ancak size dezavantajlarından bahsedeyim.
1- Android yazarken Java, iOS yazarken Swift yada Objective C kullanmanız gerekir. Yani iki platform için de ayrı ayrı projeler oluşturmalı ve iki ( duruma göre üç ) farklı programlama diline hakim olmalısınız.
2- Görüntü olarak güzel bir şey çıkartmak istediğinizde, native dillerle çokça uğraşmanız gerekecek. Bir noktada sizi boğabilir.
3- JavaScript yazmayı seviyorsanız, bu backend dilleriyle uğraşmak istemeyebilirsiniz.
4- JavaScript ile aynı işi çok daha hızlı bitirebilir, sorunlarınıza çok daha hızlı çözüm bulabilirsiniz.
Peki neden Cordova, Ionic kullanmayayım da NativeScript kullanayım?
1- Cordova tabanlı framework’lere genel olarak Hybrid Frameworks diyoruz. Cordova oluşturduğunuz uygulama içerisinde WebView olarak gözükmektedir. Cihazın bazı native özelliklerine erişebilirsiniz. Ancak bazı noktalarda çözüm bulamayabilirsiniz.
2- Uygulama WebView üzerinde gösterildiği için, performans sorunlarıyla sıkça karşılaşabilirsiniz. Özelliklerde eski akıllı telefonlarda, uygulamanız kullanıcıya oldukça yavaş bir şekilde gözüküyor olabilir.
3- Örneğin Ionic ile geliştirme yapıyorsanız ve muhtemelen de Angular kullanıyorsanız, birbirine çok benzer kodları NativeScript’te yazabilir ve adından da anlaşılacağı üzere native olan bir framework’da uygulama üretebilirsiniz.
Native kodları JavaScript içerisinde kullanabilirsiniz.
Örneğin Base64 şifreleme yapmak için NativeScript’te Java kodlarını kullanabilirim.
Android:
const text = new java.lang.String(“NativeScript Blog”);
const data = text.getBytes(“UTF-8”);
const base64 = android.util.Base64.encodeToString(data, android.util.Base64.DEFAULT);
console.log("result", base64);
iOS:
const text = NSString.stringWithString(“NativeScript Blog”);
const data = text.dataUsingEncoding(NSUTF8StringEncoding);
const base64 = data.base64EncodedStringWithOptions(0);
console.log("result", base64);
Bu kodları kullandığımda sanki yerel bir dilde uygulama geliştiriyormuş gibi gerçek sonuçları alabileceğim.
Uygulamaları çok çabuk kendi cihazımızda test edebilme özelliği.
Terminal’den;
tns preview
komutunu yürüttüğünüzde, ister Android ister iOS cihazınızdan uygulamanızı görüntüleyebilirsiniz. Böylelikle canlı test yapma imkanına da sahip olursunuz.
Tek yapmanız gereken projenin root klasöründe terminale ilgili komutu yazıp çalıştırmak ve mobil cihazınıza “NativeScript Playground“, “NativeScript Preview” uygulamalarını kurmak.
Sonrasında başlasın geliştirmeler 🙂
Android için AAB özelliği
Android App Bundle sayesinde, APK dosyası yerine AAB dosyasını Play Store’a yükleyebiliyorsunuz. Bu en özet anlatımla, cihazlara göre indirme boyutu sağlıyor. Örneğin APK dosyanız 20 MB ise, AAB dosyanız 7-8 MB’lara kadar düşüyor. Google kendi algoritmasıyla gerekli temizlemeleri ve performans iyileştirmelerini yapıyor, gereksiz kodları ortadan kaldırıyor ve daha optimize edilmiş halini kullanıcılara sunuyor.
Eğer NativeScript ilginizi çektiyse onu bilgisayarınıza kurmakla başlayabiliriz.
npm install -g nativescript
tns create first-app
cd first-app
tns preview
ardından ekranda beliren karekodu, cihazınızda bulunan “NativeScript Playground” uygulamasına okutun. Sonrasında kodunuzda bir kelimeyi, cümleyi değiştirip CTRL + S tuşlarına basın.
Uygulama cihazınızda otomatik olarak güncellenecektir 🙂
Bu yazımızın da burada sonuna geldik. Bir sonraki yazıda örnek bir proje oluşturup, kodları yakından tanıyor olacağız.
Takipte kalın…